کتاب «دانشنامه صحیفه سجادیه» به همت جمعی از مولفان زیر نظر حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محی‌الدین بهرام محمدیان با هدف آشنایی جوانان و دانشجویان به موضوعات معرفتی و تربیتیِ برگرفته ازنیایش‌های امام علی‌بن‌الحسین (ع) در انتشارات مدرسه منتشر و رونمایی شد.
این کتاب شرح و تبیین مفاهیم و مضامین موجود در نیایش‌ها و مناجات‌های امام سجاد (ع) در صحیفه است که در قالب مقالات متعدد تدوین گردیده است. پیش از این بیش از ۸۰ شرح براین مناجات‌ها نوشته شده است. اکثریت این ترجمه‌ها و شرح‌ها، عالمانه و قابل ستایش است و هر کدام بخشی از معارف این کتاب شریف را برای خوانندگان خود تبیین و توضیح داده‌اند. اما کتاب حاضر همچنان که از نامش پیداست در قالب دانشنامه و فرهنگنامه برای جوانان تدوین شده، به همین دلیل هم درنگارش مقالات و هم در انتخاب مدخل‌ها به صبغه تربیتی مخاطب توجه شده است. همچنین نگارش ساده و روان این کتاب کمک می‌کند تا عموم علاقمندان به معارف اهل بیت (ع) نیز بتوانند از آن استفاده کنند. این کتاب دارای ۳۵۰ مقاله کوتاه، متوسط، بلند و مفصل است که موضوعات متعدی همچون شخصیت‌های تاریخی مرتبط با صحیفه، اسناد و راویان، مستدرکات، مترجمان و شارحان برگرفته از نیایش‌های امام سجاد (ع) را در خود جا داده است.
«دانشنامه صحیفه سجادیه» با ۵۵۶ صفحه و شمارگان ۵۰۰ نسخه در فروشگاه‌های انتشارات مدرسه و همچنین فروشگاه آن لاین مدرسه در دسترس مخاطبان گرامی قرار دارد.
همچنین نشست رونمایی این کتاب نیز با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محی‌الدین بهرام محمدیان، حجت‌الاسلام والمسلمین سید جواد بهشتی، فضل‌الله خالقیان، محمدابراهیم محمدی و حمید‌رضا شاه‌آبادی، مدیر عامل انتشارات مدرسه از سوی موسسه خانه‌کتاب و ادبیات ایران در سرای اهل قلم به صورت مجازی برگزار شد. در نشست رونمایی این دانشنامه وزین عنوان شد : ادبیات صحیفه سجادیه متکی به ادبیات قرآن است. صحیفه سجادیه عنصر احیاگر امت اسلامی از حیث اعتقاد و عمل است. محمد ابراهیم محمدی، رئیس دفتر انتشارات و فناوری آموزشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در ابتدای این نشست عنوان کرد:
یکی از کتاب‌ها، نفایس و ذخایری که مظلوم، مهجور و گمنام مانده است صحیفه سجادیه است. این مجموعه ارزشمند امروز می‌تواند بیش از گذشته گره‌گشای مشکلات زیادی بوده و نیازهای عدیده اجتماعی و فردی را مرتفع کند. ما غفلت بسیار بزرگی داشتیم که نتوانستیم زندگی جامعه را با طعم صحیفه عجین کنیم. وقتی این کتاب را دیدم بسیار امیدوار شدم. کتاب هم برای معلمان و جامعه خوشخوان است و هم دانش‌آموزان. این دعاها به نظرم خیلی مجهول و کشف نشده و دور از دسترس قرار گرفته است. اگر مردم بدانند و واقعا استفاده کنند بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. من این اتفاق مبارک را به عنوان بازگشت به صحیفه سجادیه می‌دانم و درآمدی می‌دانم که انشا‌الله اتفاقات خوبی رخ بدهد.
وی ادامه داد: رسالت ما و دوستان این است که این فرازها و داشته‌ها را در کتاب‌های درسی و حتی مطبوعاتی که در اختیار ما است به شکلی ارائه کنیم که واقعاً بدانند ما چه داریم. مردم اگر بدانند که ما چه داریم طبیعتا خودشان به دنبال مسیر خواهند بود. امیدوارم این گامی که دوستان برداشتند به عنوان درآمدی برای غربت زدایی از صحیفه نازنین طلقی کنیم. امیدوارم این صحیفه بتواند برای جامعه دانش آموزی فهمیدنی و به شکلی دست یافتنی باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محی‌الدین بهرام محمدیان در ادامه گفت: ائمه ما یک هدف واحدی را در طول تاریخ زندگیشان تعقیب می‌کردند و با توجه به شرایط خاصی که قرار می‌گرفتند حرکت‌هایشان متفاوت می‌شد. اما هدف واحد بود، آن هدایت انسان به سر منزل مقصود و کمال بود. اما بعد ازکربلا شرایطی که بر جامعه اسلامی حاکم شد، بسیار شرایط خطیری بود. از یک طرف حاکمیت زور بر امت اسلامی ادامه داشت و از طرف دیگر مردم احساس گناه می کردند.
در این دوره وقتی امام زین العابدین مسئولیت امامت امت را بر عهده گرفت حتی به اندازه تعداد انگشتان یک دست هم مدافع نداشت. کسی قائل به امامت ایشان باشد. کسی که او را رهبر بداند و از او تبعیت کند. مردم هم به سه گروه تقسیم شده بودند. در این زمان باید امت بازیافت فکری و اعتقادی پیدا می کرد. مردم را دوباره احیا کردن شرایط خاصی را می‌طلبید در حالی که امام هیچ فرصت و تریبونی نداشت و نمی توانست مستقیم با مردم سخن بگوید. آنچه در صحیفه سجادیه می‌بینیم یا در سایر ادعیه امام می بینیم این‌ها سخنانی است که پشت به مردم و روبه قبله گفته شده است.
محمدیان در ادامه افزود: یکی از ویژگی‌های خوب این کتاب این است که جناب آقای بهشتی زحمت کشیدند ۵۴ دعا را به اختصار و مفید معرفی کردند. صحیفه سجادیه عنصر احیاگر امت اسلامی از حیث اعتقاد و عمل است. از امام (ع) دعاهای دیگر هم مانده است. اما همان محدودیت‌ها باعث شده است از او کلام متقابل کم است.
صحیفه سجادیه از یک جهت معتبر است علاوه بر این بر زبان حضرت سجاد (ع) جاری شده است و دیگران هم شنیده‌اند این کتاب املاء هم شده است. یعنی همین ادعیه توسط امام به دیگری گفته شده بنویسند که این را ظاهرا دو نفر نوشته اند یکی امام باقر(ع) نوشته و یکی فرزند دیگر امام جناب زید.
جایگاه خالی این کتاب در زندگی امروز ما که در دوره بحران معنایی داریم سیر میکنیم ضرورت داشت. هر وقت که چیزی کم بشود، معمولا تقاضاها که زیاد می‌شود متاع مشکوک و متاع تقلبی بیشتر رواج پیدا می کند. ما در پایان قرن بیستم با بحران معنویت مواجه شدیم.
در اواخر این هزاره همه دنبال این بودند که به نوعی بحران معنویت را پاسخ بدهند. لذا ضرورت نسل تشنه و جویای این نوع معارف را باید با با آبشخورهای صحیح معرفتی آشنا کنیم.
محمدیان درباره شکل گیری و تولید این کتاب گفت: از طرح ایده تا تولیدش ۵ سال طول کشید. برای نوشتن این کتاب ۳۵۰ منبع و مآخذ دیده شده است. و تقریبا ۲۰ نفر از دوستان ما که اهل قلم بودند با ما همکاری داشتند . ادبیات صحیفه سجادیه متکی به ادبیات قرآن است بنابر‌این از منابع واژگانی قدیم استفاده کردیم چون به زبان زمان امام سجاد (ع) و قرآن باشد.
سید جواد بهشتی یکی دیگر از اعضاء شورا تألیف کتاب پیشنهاد داد: این کتاب درمراکز شیعی‌پژوهی در اروپا باید ترجمه شود چون آنچه که مردم اروپا و آمریکا با ان مواجه هستند فقر شناخت از خداوند است. جای اصلی این کتاب در کتابخانه‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها است با آوردن این فرازها به میدان باید زمینه‌های نشر معقول این آثار فاخر را به‌وجود بیاوریم.
دکتر خالقیان ویراستار این اثر در پایان نشست گفت: چند سال پیش از ما دعوت کردند و ایده این کتاب مطرح شد. شورایی تشکیل شد و به همت اعضای شورا این کار را انجام دادیم و هیچ یک از اعضا هم حق التالیفی بایت این کار دریافت نکردند. اما حق التالیفش محفوظ بود و ما بابت آن از انتشارات مدرسه کتاب خریدیم و به کتابخانه‌ها اهدا کردیم تا بیشتر در دسترس مردم قرار گیرد. از دل این کتاب کارهای دیگری را هم می‌توان بیرون کشید. این کتاب برای روحانیون و امام جماعت‌های مساجد بسیار مفید است با ستاد اقامه نماز و مرکز رسیدگی مساجد هم می‌توان ارتباط برقرار کرد و به آنها معرفی کرد. همچنین این کتاب باید به مراکز اسلامی خارج از کشور ارسال شود تا مطالعه کنند و خودشان ترغیب به ترجمه آن شوند.
